ZAŁĄCZNIK NR 9 Aplikacja z grupy konkursowej typu c : Praktyki zawodowe na studiach magisterskich

ZAŁĄCZNIK NR 9 Aplikacja z grupy konkursowej typu „c”: Praktyki zawodowe na studiach magisterskich Nazwa pola

Komentarz

Ośrodek Akademicki

Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, ul. Podchorążych 2 30-084 Kraków, tel. (12) 638 66 86

Osoba składająca wniosek

Dr Wanda Matras-Mastalerz (adiunkt, kierownik ds. praktyk w IINiB)

Opiekun praktyk (jeżeli inny niż osoba składająca wniosek) Dane kontaktowe Osoby składającej wniosek Dane kontaktowe Opiekuna praktyk

Celem

praktyki

na

studiach magisterskich

jest

umożliwienie

uczestnikom realizowania działań o charakterze koncepcyjnym w gminnych bibliotek publicznych. Praktyka zawodowa będzie opierała się na zrealizowaniu wcześniej przygotowanego i zaakceptowanego przez Studenta, Opiekuna praktyk i Opiekuna Bibliotecznego projektu. Projekty te opracowywane są na spotkaniach qasi seminaryjnych (spotkania i dyskusje Praktykanta z Opiekunami praktyk ze strony biblioteki

i

bibliotekarstwo,

uczelni)

lub

informacja

na

przedmiotach:

naukowa

(co

będzie

czytelnictwo, wymagało

dodatkowej współpracy z Wykładowcą danego przedmiotu). Projekty tworzone przez studentów winny wnosić ciekawe, innowacyjne Skrócona prezentacja ogólnej koncepcji praktyk

rozwiązania z zakresu organizacji, pracy zawodowej i pracy pedagogicznej biblioteki w wybranej gminnej bibliotece publicznej. Realizacja „idei projektowej” będzie wymagała intensywnej, ścisłej współpracy Praktykanta, Opiekuna bibliotecznego i Opiekuna praktyk. Student, jeszcze przed stworzeniem projektu winien zapoznać się szczegółowo z miejscem przyszłych praktyk i dopiero wtedy przygotować odpowiedni projekt do potrzeb i możliwości placówki. Projekt ten może stać się również punktem wyjścia do napisania na podstawie jego realizacji pracy magisterskiej (w tym przypadku niezbędna stanie się współpraca z Promotorem pracy dyplomowej). Temat projektu wybiera sam Student i jest on uzależniony od jego osobistych zainteresowań, ale także od potrzeb biblioteki i od

wypracowanego długofalowego programu współpracy bibliotekauczelnia. Projekty mogą być zróżnicowane i Student ma do wyboru 4 dziedziny, z zakresu których może powstawać projekt: 1.

Opracowanie kolekcji biblioteki, jej przechowywanie i udostępnianie. Digitalizacja zasobów bibliotecznych.

2.

Promocja czytelnictwa i kultury. Działania związane z szeroko rozumianą pedagogiką biblioteczną.

3.

Poszerzenie oferty biblioteki działaniami o charakterze informacyjnych, promocyjnym i marketingowym. Wsparcie dla samoorganizacji społecznej na poziomie lokalnym. Ułatwienie korzystania z e-government.

4.

Przeprowadzenie badań empirycznych dotyczących potrzeb informacyjno-wyszukiwawczych użytkowników.

Prócz

realizacji

projektu

praktyka

będzie

służyła

również

praktycznej weryfikacji wiadomości i umiejętności zdobytych w toku wykładów i ćwiczeń. Student, kierowany na praktykę ma okazję zastosować w bezpośrednim działaniu swoją wiedzę teoretyczną. Placówka otrzymuje od koordynatora praktyk szczegółowy opis projektu, który Student pragnie zrealizować w danej bibliotece oraz plan zadań do wykonania przez Praktykanta. W czasie odbywania praktyk Studenci mogą liczyć na stałą, fachową opiekę merytoryczną Opiekuna praktyk. Kontroluje on prawidłowość wykonanych zadań, służy radą, podejmuje interwencję w przypadku stwierdzenia ewentualnych nieprawidłowości lub problemów. Ponadto, bibliotekarz (opiekun ze strony biblioteki publicznej) potwierdza własnoręcznym

podpisem

wykonanie

przez

praktykanta

poszczególnych zadań, określa stopień zaangażowania Studenta w wykonane

zadania,

prawidłowość

ich

przebiegu,

samodzielną

inicjatywę studenta. Działania organizacyjne oraz przebieg praktyk w małych bibliotekach Pełny prezentacja proponowanego przebiegu praktyk

gminnych będą odbywały się według następującego planu: I. W ramach prac przygotowawczych do realizacji praktyki Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa UP w Krakowie nawiązuje

kontakty z małymi bibliotekami gminnymi i wyłania z nich najlepszą do przeprowadzenia praktyk studenckich. II. W czasie specjalnie zorganizowanego spotkania Opiekun praktyk zachęci Studentów do odbycia praktyki w małych bibliotekach gminnych poprzez zainteresowanie ich tym typem placówek, pokazanie korzyści płynących z odbywania praktyk i stażów oraz podejmowania pracy w tychże placówkach. III. Stosując kryterium osiąganych wyników w nauce, aktywności w organizacjach studenckich i innych działaniach na rzecz uczelni zostanie wybranych dwóch studentów, którzy będą odbywać praktykę w wytypowanej placówce. IV. Praktyka zawodowa będzie opierała się na zrealizowaniu wcześniej

przygotowanego i zaakceptowanego przez Studenta, Opiekuna praktyk i Opiekuna Bibliotecznego projektu. Projekty te opracowywane są na spotkaniach quasi seminaryjnych (spotkania i dyskusje Praktykanta z Opiekunami praktyk ze strony biblioteki i uczelni) lub na przedmiotach: czytelnictwo, bibliotekarstwo, informacja naukowa (co będzie wymagało dodatkowej współpracy z Wykładowcą danego przedmiotu).

Projekty

winny

wnosić

ciekawe,

innowacyjne

rozwiązania z zakresu organizacji, pracy zawodowej i pracy pedagogicznej biblioteki w wybranej gminnej bibliotece publicznej. V. V. Realizacja „idei projektowej” wymaga intensywnej, ścisłej współpracy Praktykanta, Opiekuna bibliotecznego i Opiekuna praktyk. Student, jeszcze przed stworzeniem projektu winien zapoznać się szczegółowo z miejscem przyszłych praktyk i dopiero wtedy przygotować odpowiedni projekt do potrzeb i możliwości placówki. Projekt ten może stać się również punktem wyjścia do napisania na podstawie jego realizacji pracy magisterskiej (w tym przypadku niezbędna stanie się współpraca z Promotorem pracy dyplomowej). VI. Temat projektu wybiera sam Student i jest on uzależniony od jego

osobistych zainteresowań, ale także od potrzeb biblioteki i od wypracowanego długofalowego programu współpracy bibliotekauczelnia. Projekty mogą być zróżnicowane i Student ma do wyboru 4 dziedziny, z zakresu których może powstawać projekt: 1.

Opracowanie

kolekcji

biblioteki,

jej

przechowywanie

i

udostępnianie. Digitalizacja zasobów bibliotecznych. Należy zaliczyć tutaj wszelkiego typu innowacje z zakresu opracowania formalnego i rzeczowego różnych typów zbiorów gromadzonych w małych bibliotekach gminnych (np. wdrożenie programu komputerowego, stworzenie katalogu elektronicznego, digitalizacja części zbiorów); ich udostępniania (wyszukiwanie, zamówienia i prolongata poprzez sprawnie działający system online biblioteki, wolny dostęp do półek dla dzieci, stworzenie dla nich specjalnego kącika z bajkami, puzzlami, grami dydaktycznymi; usprawnienia w wypożyczaniu np. poprzez utworzenie

specjalnych

niepełnosprawnych, funkcjonalnego wypożyczanie

ofert

udostępniania

wykluczonych,

dostępu

do

seniorów;

zasobów

międzybiblioteczne);

dla

oraz

osób

stworzenie

bibliotecznych

poprzez

działania

zakresu

z

przechowywania i zabezpieczania zbiorów (np. opatrzenie kolekcji różnego typu zabezpieczeniami przed kradzieżą, czynnikami losowymi itp.). 2. Promocja czytelnictwa i kultury. Działania związane z szeroko rozumianą pedagogiką biblioteczną. Należy tutaj zaliczyć wszelkie innowacyjne

rozwiązania

w

zakresie

pedagogicznej

pracy

z

czytelnikiem (dziećmi, młodzieżą, osobami dorosłymi i seniorami). W pracy z czytelnikiem indywidualnym stworzenie specjalnej oferty dla dzieci dyslektycznych, z problemami w nauce, z ADHD itd. A także poradnictwo w zakresie tematyki lektury i jej wyboru dla rodziców tych dzieci; praca z osobami niepełnosprawnymi, wykluczonymi, chorymi, z seniorami (np. dostarczanie książek do domów, skanowanie książek dla osób niewidomych itp.). W zbiorowych i zespołowych formach pracy z czytelnikiem: organizowanie cyklu spotkań: „Biblioteka przyjazna dziecku”, podczas których będą się odbywały warsztaty z biblio- i bajkoterapii, muzykoterapii i arteterapii; organizowanie nauki korzystania z komputerów dla małych dzieci poprzez gry i zabawy, przeprowadzanie konkursów (np. z wykorzystaniem narzędzi cyfrowych); organizacja ciekawych zajęć bibliotecznych dla uczniów ze szkoły z danej gminy,

pomoc w wyszukiwaniu i korzystaniu z wiedzy, zarówno tej zgromadzonej w bibliotece jak i w Internecie; organizowanie klubowych zebrań czytelników np. gminnego klubu dyskusyjnego książki, spotkań autorskich (zwłaszcza takich, które promują twórczość autorów związanych ze środowiskiem lokalnym), video spotkań/czatów ze znanymi ludźmi spoza miejscowości. 3.

Poszerzenie

oferty

biblioteki

działaniami

o

charakterze

informacyjnych, promocyjnym i marketingowym. Wsparcie dla samoorganizacji społecznej na poziomie lokalnym. Ułatwienie korzystania z e-government. Do tej grupy należy zaliczyć wszelkie oryginalne inicjatywy i pomysły skupiające się wokół promowania biblioteki, propagandy i marketingu bibliotecznego. To także poszerzenie i utrwalenie „społecznościowej” wizji biblioteki gminnej, instytucji będącej lokalnym „centrum kultury”, szeroko zakrojone działania Public Relations. Niezwykle istotne staje się również wsparcie

obywateli

(czytelników)

w

kontaktach

z

władzami

publicznymi oraz organizowanie spotkań (np. prowadzenie Klubu Dyskusyjnego Książki lub

kawiarenki przy bibliotece), grup

zainteresowań (np. klubu brydżowego, chóru itp.), kół hobbystycznych (prezentacja swojego hobby innym), organizacja Klubu Seniora itp. 4. Przeprowadzenie badań empirycznych dotyczących potrzeb informacyjno-wyszukiwawczych użytkowników. Samodzielne skonstruowanie planu badań ankietowych i stworzenie kwestionariuszy

ankiet,

przeprowadzenie

badania

potrzeb

czytelniczych i informacyjnych za pomocą metody obserwacji, rozmów i przygotowanych ankiet. Analiza ankiet i opracowanie wyników przeprowadzonych badań.

VII. Praktykę poprzedzi spotkanie wstępne Opiekuna (reprezentującego

IINiB) z Opiekunem bibliotecznym i wytypowanymi Studentami w celu omówienia szczegółów merytorycznych wdrażania projektu i przebiegu praktyk oraz warunków ich zaliczenia. W czasie spotkania zostanie podkreślona konieczność ścisłej współpracy trójstronnej oraz przedstawione zasady jej realizacji.

VIII. Placówka otrzyma szczegółowy opis projektu oraz plan zadań do

wykonania

przez

Praktykanta.

Program

ten

(tworzony

przy

współudziale i respektujący sugestie pracowników biblioteki) będzie dostosowany do możliwości i bieżących potrzeb wytypowanej placówki. Opiekun sporządza pisemne skierowanie studentów na praktykę. IX. Studenci udają się na praktykę z imiennym skierowaniem i tzw. „Dzienniczkami praktyk”, w których odnotowują wszelkie informacje związane z realizacją projektu i przebiegiem praktyki (dni i godziny odbywania praktyki, szczegółowo wykonane zadania w wyznaczonych dniach,

własne

przeczytanej

przemyślenia

lektury

dotyczące

doszkalającej,

praktyki,

podnoszącej

wnioski

z

kompetencje

zawodowe praktykantów). X. W czasie odbywania praktyk Studenci mogą liczyć na stałą, fachową opiekę merytoryczną Opiekuna praktyk. Kontroluje on prawidłowość wykonanych zadań (kolejnych etapów projektu), służy radą, podejmuje interwencję w przypadku stwierdzenia ewentualnych nieprawidłowości lub problemów. Ponadto, bibliotekarz (opiekun ze strony biblioteki publicznej) potwierdza własnoręcznym podpisem wykonanie przez praktykanta poszczególnych zadań, określa stopień zaangażowania Studenta w wykonane zadania, prawidłowość ich przebiegu, samodzielną inicjatywę studenta. XI. Po zakończonej praktyce Opiekun praktyk uwzględniając opinię Opiekuna ze strony biblioteki (wyrażoną w formie pisemnej w „Dzienniczku praktyk”) zalicza praktykę w indeksach Studentów. Prezentacja oczekiwanych efektów realizacji praktyki (w dwóch poniższych płaszczyznach)

Osiągnięta wiedza Student tworząc samodzielnie projekt musi wykazać się odpowiednim Oczekiwane efekty uczenia się

przygotowaniem merytorycznym. Wiedza ta winna pogłębić się znacznie podczas realizacji projektu, kontaktów i rozmów z Opiekunem bibliotecznym i Opiekunem praktyk, samodzielnie przeczytanej lektury doszkalającej.

Praktykant zna podstawy prawne funkcjonowania gminnej biblioteki publicznej, wie jakie treści zawiera jej statut i regulamin, zna zasady organizacji i kierowania takim typem bibliotek oraz organizację poszczególnych działów. Wie jak kształtować zainteresowania i inspirować zachowania związane z aktywnym uczestnictwem w kulturze użytkowników biblioteki.

Zna

różnorodne

formy

pracy

z

czytelnikiem

indywidualnym, zbiorowym i zespołowym. Ma wystarczającą wiedzę, żeby

zorientować

się,

na

jakim

poziomie

przygotowania

bibliotecznego i czytelniczego jest użytkownik biblioteki i jakie ma preferencje lekturowe. Zna środki zindywidualizowanej perswazji, umie doradzić w zakresie tematyki lektury i jej wyboru. Zna zasady pracy z dziećmi, młodzieżą i osobami dorosłymi. Wie jakie są sposoby dotarcia i metody pracy z czytelnikiem niepełnosprawnym, chorym, w podeszłym wieku. Zna zasady organizacji konkursów, potrafi samodzielnie

stworzyć

przeprowadzić

jego

scenariusz

kolejne

etapy.

konkursu, Zna

prawidłowo

rodzaje

wystaw

organizowanych w bibliotekach, zna zasady tworzenia scenariusza wystawy/ekspozycji, wie jak ułożyć eksponaty według układu chronologicznego, formalnego czy zagadnieniowego. Wie, jakie warunki muszą spełnić formy reklamowe i informacyjne promujące działania biblioteki, zna zasady tworzenia plakatów, ulotek, folderów reklamowych. Wie, z jakich części składa się spotkanie autorskie, jak je zorganizować, powołać lidera itd. W przypadku dyskusji zna jej mechanizmy i podstawowe wyznaczniki, którymi musi się kierować przy jej organizowaniu. Wie jak zachęcać do działania środowisko lokalne, podtrzymywać różnorodne więzi społeczne, tak aby biblioteka gminna stała się miejscem aktywności środowiska lokalnego. Student

zna

zasady

konstruowania

kwestionariuszy

ankiet,

opracowania wyników, pisania analizy badań ankietowych. Wie, na czym polega prawidłowe opracowanie formalne i rzeczowe książek, czasopism i dokumentów specjalnych, zna przepisy znajdujące się w normach

dotyczących

opisu

katalogowego,

nadawania

hasła

(osobowego, tytułowego i korporatywnego), tworzenia odsyłaczy. Posiada teoretyczne przygotowanie do projektowania stron www, prowadzenia

działań

reklamowych

i

propagandowych

przy

wykorzystaniu nowych technologii, tworzenia lub aktualizowania strony biblioteki, wyszukiwania informacji i kontaktów przez Internet. Ponadto, Student zna zasady prawidłowej współpracy ze środowiskiem lokalnym,

rozumieć

wagę,

i

zasady

działania

marketingu

bibliotecznego, wie jak nawiązać kontakty z lokalnym domem kultury, gminnymi redakcjami czasopism, rozgłośniami radiowymi oraz telewizją lokalną itd. Znać zasady prawidłowego przeprowadzania badania potrzeb czytelniczych i informacyjnych za pomocą metody obserwacji, rozmów i samodzielnie przygotowanej ankiety, posiada teoretyczne przygotowanie do prowadzenia szeroko zakrojonych akcji propagandowych biblioteki i czytelnictwa.

Opanowane umiejętności Praktykant podczas tworzenia a zwłaszcza wdrażania innowacyjnego projektu nabywa szeregu umiejętności praktycznych, wzbogaca się o nowe doświadczenia i staje się bardziej kreatywny. Student, podczas odbywanej praktyki w bibliotece gminnej, potrafi zdiagnozować i rozpoznać potrzeby środowiska, w którym działa dana biblioteka oraz możliwości i formy jej współpracy z innymi placówkami

kulturalnymi

i

oświatowymi.

W

kontaktach

z

czytelnikami umie rozpoznać poziom przygotowania bibliotecznego i czytelniczego użytkownika, a także jego zainteresowania, doradzić wybór odpowiedniej książki. Posiada umiejętność praktycznego przeprowadzenia różnorodnych form pracy z czytelnikiem indywidualnym, zbiorowym i zespołowym. Potrafi zaplanować i zorganizować konkurs biblioteczny, samodzielnie stworzyć scenariusz konkursu, regulamin, wyznaczyć zasady oceniania i punktowania, sam wymyśla pytania i konkurencje, tak, aby były atrakcyjne dla czytelników (dzieci, młodzieży, dorosłych, seniorów), potrafi prawidłowo przeprowadzić kolejne etapy konkursu. Posiada umiejętność samodzielnego przygotowania wystawy bibliotecznej,

potrafi napisać scenariusz wystawy na dowolny temat oraz zorganizować wystawę, dostosowując ją do oczekiwań odbiorców oraz do istniejących warunków lokalowych i finansowych. Samodzielnie redaguje folder, plakat lub ulotkę informacyjną o bibliotece i oferowanych przez nią usługach. Potrafi zorganizować spotkanie autorskie, promując twórców lokalnych. Proponuje tematy dyskusji, które powinny zainteresować sporą grupę mieszkańców danej miejscowości. Potrafi prawidłowo prowadzić ewidencję zbiorów, wypełniać księgę inwentarzową, rejestr ubytków oraz inne dokumenty biblioteczne. Samodzielnie kataloguje różnorodne zbiory biblioteczne (książki, czasopisma, płyty CD, płyty wizyjne DVD, dokumenty elektroniczne, dokumenty życia społecznego), tworzy karty dodatkowe, odsyłacze. Praktykant przeprowadza zapisy z zakresu statystyki bibliotecznej, tworzy sprawozdanie oparte na zebranych danych statystycznych. Ponadto, podczas odbywanej praktyki Student potrafi zaprojektować strony www, prowadzić działania reklamowe i propagandowe przy wykorzystaniu nowych technologii, stworzyć lub zaktualizować stronę biblioteki, udzielić porad jak wyszukiwać informacje i kontakty przez Internet. Potrafi nawiązać kontakty z lokalnym domem kultury, gminnymi redakcjami czasopism, rozgłośniami radiowymi oraz telewizją lokalną itd. Bierze udział w organizowaniu dyskusyjnego klubu książki, klubu czytelnika, organizuje projekcje filmów, spotkania z lokalnymi artystami, zachęca do działania środowisko lokalne, podtrzymuje różnorodne więzi społeczne, tak aby biblioteka gminna stała się miejscem aktywności środowiska lokalnego. Współpracuje przy organizowaniu nauki korzystania z komputerów dla małych dzieci poprzez gry i zabawy, uczą lokalną młodzież korzystania z wiedzy, zarówno tej zgromadzonej w bibliotece jak i w Internecie,

stanowi

pomoc

w

wyborze

szkoły

ponadgimnazjalnej/uczelni, pomagają w wyszukiwaniu informacji i przygotowaniu prezentacji do szkoły. Potrafi napisać konspekt zajęć bibliotecznych i przeprowadzić je.

Osobom starszym proponuje zajęcia z podstaw obsługi komputera, korzystania z katalogu elektronicznego czy Internetu. Samodzielnie tworzy kwestionariusz ankiety na temat oceny swojej biblioteki czy stanu czytelnictwa wybranej grupy osób, przeprowadza badania i je opracowuje. We wszystkich tych działaniach jest samodzielny i kreatywny, proponuje szereg innowacji i udoskonaleń, zwłaszcza w ramach realizowanego przez siebie projektu.

Punkty ECTS

Liczba punktów: 3 (Zasady obliczania wg: http://erasmus.org.pl/s/p/artykuly/89/89/v.21_eursyst_krotkiprzew.pdf) Warunki zaliczenia praktyk.: -

opracowanie i wdrożenie innowacyjnego projektu w bibliotece gminnej

Metody i kryteria oceniania

-

prowadzona przez Praktykanta dokumentacja w „Dzienniczku praktyk”

- opinia Opiekuna Bibliotecznego, - opinia Opiekuna praktyk Sposób zaliczenia

Zaliczenie odbywanej praktyki w indeksie Studenta przez Opiekuna praktyk

Uwagi Data/Miejsce/Podpis Osoby składającej wniosek Data/Miejsce/ Podpis i pieczęć Dyrektora/Kierownika Jednostki pod podaną deklaracją.

W przypadku pozytywnego rozpatrzenia niniejszej aplikacji praktyki, które stanowią jej przedmiot, zostaną skierowane do realizacji w semestrze letnim roku akademickiego 2010/2011.