DUCH ŒWIĘTY DAWCĄ YCIA KOŒCIOŁA PIERWOTNEGO

I DUCH ŒWIĘTY DAWCĄ ¯YCIA KOŒCIOŁA PIERWOTNEGO

CELE OGÓ OGÓLNE: ÓLNE • • • •

wprowadzenie w historię Kościoła pierwotnego, rozwój i umacnianie się pierwszych wspólnot chrześcijańskich; uświadomienie roli Ducha Świętego jako dawcy życia Kościoła; rozwijanie zainteresowań przeszłością chrześcijaństwa; umocnienie wiary poprzez otwarcie się na działanie Ducha Świętego.

TEMATY: 1. Dzieje Apostolskie – z Jerozolimy aż po krańce ziemi. 2. Narodziny Kościoła – dzieło Ducha Świętego. 3. Kościół jerozolimski – pierwsza gmina chrześcijańska. 4. Św. Piotr – pierwszy wśród Apostołów. 5. Św. Paweł – niestrudzony Apostoł Narodów. 6. Listy apostolskie. 7. Życie pierwszych chrześcijan w społeczeństwie pogańskim. 8. Prześladowania Kościoła. 9. Męczennicy Kościoła. 10. „Duch Święty dawcą życia Kościoła pierwotnego” – utrwalenie treści działu I. Sprawdzian 1. – „Duch Święty dawcą życia Kościoła pierwotnego”

1. DZIEJE APOSTOLSKIE – Z JEROZOLIMY A¯ PO KRAÑCE ZIEMI Cele ogólne: • wprowadzenie w dzieje rozprzestrzeniania się Dobrej Nowiny poprzez poznanie księgi Dziejów Apostolskich; • kształtowanie postawy gorliwości apostolskiej, otwarcia na działanie Ducha Świętego, Ducha Ożywiciela wspólnoty Kościoła. Wymagania programowe: Wymagania podstawowe

Wymagania ponadpodstawowe

Uczeń: – podaje z pamięci autora Dziejów Apostolskich; – streszcza własnymi słowami piątą księgę Nowego Testamentu; – wymienia z pamięci cechy gorliwego apostoła.

Uczeń: – wyjaśnia własnymi słowami, kim był autor Dziejów Apostolskich; – wymienia z pamięci okres powstania Dziejów Apostolskich; – samodzielnie opowiada treść księgi Dziejów Apostolskich; – samodzielnie porównuje gorliwość apostolską pierwszych chrześcijan z postawami współczesnych ludzi, na podstawie wybranych przykładów; – samodzielnie porównuje gorliwość apostolską pierwszych chrześcijan z własną postawą głoszenia Ewangelii (dawania świadectwa).

Metody i techniki: pytania i odpowiedzi, gra dydaktyczna „zadaj pytanie”, czytanie ze zrozumieniem (słowa klucze, notatka), pogadanka. Środki dydaktyczne: Pismo Święte (jeśli to możliwe dla każdego ucznia). PRZEBIEG KATECHEZY 1 WPROWADZENIE 1. Modlitwa K. modli się z uczniami: Modlitwa jest całkowitym oddaniem się Chrystusowi. Zawierzmy siebie Jezusowi, który jest naszą Drogą, Prawdą i Życiem. Jezu, jesteś naszą Drogą, pragniemy nią iść. Jezu, jesteś naszą Prawdą, pragniemy ją głosić. Jezu, jesteś naszym Życiem, pragniemy je przyjąć z pokorą. Jezu, jesteś naszym Światłem, pragniemy nim płonąć. Jezu, jesteś naszą Radością, pragniemy ją rozsiewać każdego dnia. Jezu, jesteś naszym Pokojem, pragniemy nim obdarzać ludzi dobrej woli. Klasa VI

Przewodnik metodyczny „Bóg mnie przemienia”

13

Jezu, jesteś naszą Miłością, pragniemy nią kochać Ciebie i bliźnich. Naucz nas, Jezu, wierności i wytrwałości w poznawaniu Ciebie i pozwól nam być zawsze blisko Ciebie. 2. Powtórzenie materiału K. przypomina z uczniami najważniejsze treści dotyczące Pisma Świętego, szczególnie Nowego Testamentu (z klasy IV i V), proponując grę dydaktyczną „zadaj pytanie”. Etapy przebiegu gry: – K. odczytuje kolejno informacje; – uczniowie formułują pytanie do informacji; – uczniowie odpowiadają na pytania. Informacje do powtórzenia: 1. Słowo Boże skierowane do człowieka. 2. Stary i Nowy Testament. 3. 46 ksiąg. 4. 27 ksiąg. 5. Język hebrajski, aramejski i grecki. 6. Natchnienie Ducha Świętego. 7. Dobra Nowina. 8. Cztery Ewangelie. 9. Św. Mateusz, św. Marek, św. Łukasz, św. Jan. 10. Język grecki. Pytania: 1. Co to jest Pismo Święte? 2. Z jakich części składa się Pismo Święte? 3. Z ilu ksiąg składa się Stary Testament? 4. Z ilu ksiąg składa się Nowy Testament? 5. W jakich językach napisane zostało Pismo Święte? 6. Pod czyim natchnieniem autorzy pisali księgi? 7. Co oznacza słowo Ewangelia? 8. Ile ksiąg Ewangelii znajduje się w Nowym Testamencie? 9. Jakie imiona noszą autorzy Ewangelii? 10. W jakim języku został napisany Nowy Testament? Odpowiedzi: 1. Pismo Święte jest słowem Bożym skierowanym do człowieka. 2. Składa się z dwóch części: Starego i Nowego Testamentu. 3. Stary Testament zawiera 46 ksiąg. 4. Nowy Testament zawiera 27 ksiąg. 5. Pismo Święte napisane zostało w językach: hebrajskim, aramejskim i greckim. 6. Autorzy ksiąg pisali je pod natchnieniem Ducha Świętego. 7. Ewangelia to inaczej Dobra Nowina. 8. W Nowym Testamencie znajdują się cztery księgi Ewangelii. 9. Autorami Ewangelii są: św. Mateusz, św. Marek, św. Łukasz, św. Jan. 10. Nowy Testament napisany został w języku greckim,

14

1. Dzieje Apostolskie – z Jerozolimy aż po krańce ziemi

Klasa VI

Informacje do powtórzenia:

Lp.

Pytania:

Odpowiedzi na pytania:

1.

Słowo Boże skierowane do człowieka.

Co to jest Pismo Święte?

Pismo Święte jest słowem Bożym skierowanym do człowieka.

2.

Stary i Nowy Testament

Z jakich części składa się Pismo Święte?

Składa się z dwóch części: Starego i Nowego Testamentu.

3.

46 ksiąg

Z ilu ksiąg składa się Stary Testament?

Stary Testament zawiera 46 ksiąg.

4.

27 ksiąg

Z ilu ksiąg składa się Nowy Testament?

Nowy Testament zawiera 27 ksiąg.

5.

Język hebrajski, aramejski i grecki

W jakich językach napisane zostało Pismo Święte?

Pismo Święte napisane zostało w językach: hebrajskim, aramejskim i greckim.

6.

Natchnienie Ducha Świętego

Pod czyim natchnieniem autorzy pisali księgi?

Autorzy ksiąg pisali je pod natchnieniem Ducha Świętego.

7.

Dobra Nowina

Co oznacza słowo Ewangelia?

Ewangelia to inaczej Dobra Nowina.

8.

Cztery Ewangelie

Ile ksiąg Ewangelii znajduje się w Nowym Testamencie?

W Nowym Testamencie znajdują się cztery księgi Ewangelii.

9.

Św. Mateusz, św. Marek, św. Łukasz, św. Jan

Jakie imiona noszą autorzy Ewangelii?

Autorami Ewangelii są: św. Mateusz, św. Marek, św. Łukasz, św. Jan.

10.

Język grecki

W jakim języku został napisany Nowy Testament?

Nowy Testament napisany został w języku greckim.

3. Postawienie problemu katechezy K. stawia problem katechezy: Nowy Testament zawiera to wszystko, co Bóg objawił od momentu przyjścia na świat Jezusa Chrystusa. Księga ta została napisana w języku greckim i opowiada o spełnieniu obietnicy zbawienia ludzkości, którego dokonał Chrystus przez swoją mękę, śmierć i zmartwychwstanie. Ewangelie przedstawiają nam orędzie Dobrej Nowiny, którą przyniósł Jezus Chrystus, zaś w Dziejach Apostolskich odnajdujemy informacje o tym, w jaki sposób Ewangelia była wcielana w życie już po wniebowstąpieniu Jezusa. Dzieje Apostolskie są jedną z najciekawszych ksiąg Nowego Testamentu. Kim jest autor piątej księgi Nowego Testamentu i w jaki sposób opisuje rodzący się Kościół, jego prawdziwe, codzienne życie? Na dzisiejszej katechezie poznamy bliżej księgę Dziejów Apostolskich, nad którą pochylać się będziemy, poznając historię pierwotnego Kościoła. Zapis tematu do zeszytu ucznia: Dzieje Apostolskie – z Jerozolimy aż po krańce ziemi.

Klasa VI

Przewodnik metodyczny „Bóg mnie przemienia”

15

2 AKTYWIZACJA 1. Piąta księga Nowego Testamentu W celu zainteresowania uczniów tematem K. rozdaje uczniom Pismo Święte (lub tylko Nowy Testament) i poleca wykonanie ćwiczenia 1. na stronie 6. w zeszycie ucznia. Wersja 1. – uczeń pracuje samodzielnie. Każdy uczeń otrzymuje do odszukania jeden z pięciu tekstów biblijnych z Dziejów Apostolskich. Wersja 2. – uczniowie pracują w pięciu grupach. Każda grupa otrzymuje do odszukania jeden z pięciu tekstów biblijnych z Dziejów Apostolskich. Dz 1,7-8

Dz 3,6-7

Dz 7,59-60

Dz 9,4-5

Dz 9,40

Ćwiczenie 1. Wpisz otrzymane sigla biblijne. Odszukaj tekst w Piśmie Świętym, przeczytaj go uważnie, a następnie odpowiedz na pytania:

Dz ……… , ………… Kto powiedział te słowa? Do kogo zostały skierowane te słowa? Jakie wydarzenie opisuje tekst?

Po zakończeniu pracy K. sprawdza poprawność wykonanych zadań: Dz 1,7-8 „Nie wasza to rzecz znać czasy i chwile, które Ojciec ustalił swoją władzą, ale gdy Duch Święty zstąpi na was, otrzymacie Jego moc i będziecie moimi świadkami w Jerozolimie i w całej Judei, i w Samarii, i aż po krańce ziemi”. Kto powiedział te słowa?

Jezus

Do kogo zostały skierowane te słowa?

do Apostołów

Jakie wydarzenie opisuje tekst?

wniebowstąpienie Jezusa

16

1. Dzieje Apostolskie – z Jerozolimy aż po krańce ziemi

Klasa VI

Dz 3,6-7 „«Nie mam srebra ani złota – powiedział Piotr – ale co mam, to ci daję: W imię Jezusa Chrystusa Nazarejczyka, chodź!» I ująwszy go za prawą rękę, podniósł go. A on natychmiast odzyskał władzę w nogach i stopach”. Kto powiedział te słowa?

Piotr

Do kogo zostały skierowane te słowa?

do chromego

Jakie wydarzenie opisuje tekst?

cud uzdrowienia chromego

Dz 7,59-60 „Tak kamienowali Szczepana, który modlił się: «Panie Jezu, przyjmij ducha mego!» A gdy osunął się na kolana, zawołał głośno: «Panie, nie poczytaj im tego grzechu!» Po tych słowach skonał”. Kto powiedział te słowa?

diakon Szczepan

Do kogo zostały skierowane te słowa?

do Boga

Jakie wydarzenie opisuje tekst?

śmierć męczeńską św. Szczepana przez ukamienowanie

Dz 9,4-5 „A gdy upadł na ziemię, usłyszał głos, który mówił: «Szawle, Szawle, dlaczego Mnie prześladujesz?» «Kto jesteś, Panie?» – powiedział. A On: «Ja jestem Jezus, którego ty prześladujesz”. Kto powiedział te słowa?

Jezus

Do kogo zostały skierowane te słowa?

do Szawła (Pawła)

Jakie wydarzenie opisuje tekst?

nawrócenie św. Pawła

Dz 9,40 „Po usunięciu wszystkich, Piotr upadł na kolana i modlił się. Potem zwrócił się do ciała i rzekł: «Tabito, wstań!» A ona otwarła oczy i zobaczywszy Piotra, usiadła”. Kto powiedział te słowa?

Piotr

Do kogo zostały skierowane te słowa?

do Tabity, umarłej kobiety

Jakie wydarzenie opisuje tekst?

cud wskrzeszenia zmarłej

K. podsumowuje tę część katechezy: Dzieje Apostolskie są piątą księgą Nowego Testamentu. Słowa „Będziecie moimi świadkami w Jeruzalem i w całej Judei, i w Samarii, i aż po krańce ziemi” (Dz 1,8) mogą stanowić streszczenie całej księgi. Dlaczego? Kim jest autor tej księgi i o czym opowiada w swym dziele? Klasa VI

Przewodnik metodyczny „Bóg mnie przemienia”

17

3 REFLEKSJA 1. Dzieje Apostolskie – autor i treść księgi K. proponuje uczniom pracę z podręcznikiem. Uczniowie czytają ze zrozumieniem tekst na temat powstania, autora i treści Dziejów Apostolskich, a następnie samodzielnie przygotowują notatkę. Polecenia dla uczniów: 1. Przeczytaj uważnie tekst w podręczniku. 2. Podkreśl w tekście słowa klucze (autor, czas powstania, treść księgi). 3. Przygotuj notatkę na temat księgi Dziejów Apostolskich z wykorzystaniem słów kluczy. Najstarsza tradycja sięgająca II w. przypisuje autorstwo księgi św. Łukaszowi – lekarzowi z zawodu, wiernemu towarzyszowi św. Pawła. Dokładny czas jej powstania nie jest znany, ale określa się go na lata 80-90 po Chrystusie. Prawdopodobnie pierwotnie Dzieje Apostolskie były połączone z Ewangelią św. Łukasza w jedną księgę, a dopiero później nastąpiło ich rozdzielenie. Dzieje Apostolskie opisują pracę Apostołów polegającą na głoszeniu nauki Jezusa Chrystusa po zesłaniu Ducha Świętego, od Jerozolimy, przez Samarię i Grecję, aż po stolicę Cesarstwa – Rzym. Św. Łukasz rozpoczął Dzieje Apostolskie od wydarzenia kończącego jego Ewangelię, od wniebowstąpienia Jezusa. Następnie ukazał rozwój pierwotnego Kościoła w Jerozolimie (między innymi: pierwsze wystąpienia i uzdrowienia dokonane przez Piotra, śmierć pierwszego męczennika – Szczepana) oraz rozwój Kościoła poza Jerozolimą – w Judei i Samarii. Szczególne miejsce w Dziejach zajmują opisy trzech podróży misyjnych św. Pawła, poprzedzone historią jego nawrócenia pod Damaszkiem. Księgę kończy wydarzenie uwięzienia św. Pawła. Autor zamierzał przedstawić dzieje pierwotnego Kościoła, umacniającego się coraz bardziej i rozszerzającego swoją działalność poza granice Palestyny. Na kartach księgi ukazywał, w jaki sposób Apostołowie urzeczywistniali nakaz misyjny Jezusa: „Idźcie i nauczajcie wszystkie narody udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego”. Dzieje Apostolskie stanowią bardzo cenne źródło poznania początków chrześcijaństwa. Po zakończeniu pracy uczniowie odczytują swoje notatki. K. podsumowuje pracę uczniów, podkreślając najważniejsze słowa klucze odnoszące się do piątej księgi Nowego Testamentu. 4 REALIZACJA 1. „A słowo Pańskie rozszerzało się i rosło”. K. prowadzi pogadankę na temat postawy gorliwości apostolskiej, zachęcając uczniów do otwarcia się na Ducha Świętego i dawania świadectwa o Jezusie na wzór pierwszych chrześcijan. Na kartach Dziejów Apostolskich poznajemy dzieje pierwotnego Kościoła, który umacniał się coraz bardziej i rozszerzał swoją działalność daleko poza granice Palestyny. Apostołowie z wielką gorliwością realizowali nakaz misyjny Jezusa. W księdze Dziejów Apostolskich czytamy: „A słowo Pańskie rozszerzało się i rosło” (Dz 12,24). Jakie warunki należy spełnić, aby słowo Jezusa docierało do wszystkich i umacniało wiarę innych? Jakie cechy powinien posiadać gorliwy apostoł Jezusa? Uczniowie dzielą się swoimi refleksjami, a następnie wykonują ćwiczenie 2. na stronie 6. w zeszycie ucznia. 18

1. Dzieje Apostolskie – z Jerozolimy aż po krańce ziemi

Klasa VI

Ćwiczenie 2. W księdze Dziejów Apostolskich czytamy: „A słowo Pańskie rozszerzało się i rosło” (Dz 12,24). Apostołowie napełnieni Duchem Świętym odważnie głosili Ewangelię Jezusa aż po krańce ziemi. Wpisz cztery cechy gorliwego apostoła niosącego słowo Boże do ludzi.

„A słowo Pańskie rozszerzało się i rosło” (Dz 12,24)

K. podsumowuje pogadankę: Autor Dziejów Apostolskich ukazuje w swojej księdze Jezusa działającego w Kościele. Rozwijający się Kościół poddawał się ożywczemu działaniu Ducha Świętego. On dawał siłę i moc pierwotnym wspólnotom. Pierwsze gminy właśnie dzięki Niemu przezwyciężały wszelkie trudności i umacniały się w wierze. 5 ZAKOŃCZENIE 1. Modlitwa K. modli się z uczniami w intencji Kościoła: K: Prosimy Cię, Duchy Święty, w intencji Kościoła, aby wzrastał w siłę, głosząc słowo Boże, by dążył do pełnego rozkwitu i rozwoju. Uczniowie: Przyjdź, Duchu Święty! K: Prosimy Cię, Duchy Święty, w intencji papieża Benedykta XVI, aby umacniał wspólnotę w wierze, nadziei i miłości Chrystusowej. Uczniowie: Przyjdź, Duchu Święty! K: Prosimy Cię, Duchy Święty w intencji wszystkich pasterzy kościoła, aby na wzór Apostołów z gorliwością i odwagą nieśli Boże słowo. Uczniowie: Przyjdź, Duchu Święty! K: Prosimy Cię, Duchy Święty, w intencji naszej wspólnoty katechetycznej, aby każdy z nas pragnął iść za Twoim głosem. Uczniowie: Przyjdź, Duchu Święty! 2. Praca domowa Przeczytaj z Dziejów Apostolskich perykopę o zesłaniu Ducha Świętego (Dz 2,1-11).

Klasa VI

Przewodnik metodyczny „Bóg mnie przemienia”

19